Sống Khỏe Mùa Nắng Nóng: Cảnh Báo Các Bệnh Thường Gặp và Cách Phòng Tránh

Mùa hè với những ngày nắng chói chang, nhiệt độ tăng cao luôn mang đến niềm vui của những chuyến đi biển, những buổi dã ngoại. Tuy nhiên, đi kèm với đó là những mối lo ngại về sức khỏe do nắng nóng gây ra. Sốc nhiệt, say nắng, mất nước và ngộ độc thực phẩm là những “kẻ thù” thầm lặng luôn rình rập, đe dọa sức khỏe của chúng ta trong những tháng nắng nóng đỉnh điểm. Việc nắm rõ các dấu hiệu, cách phòng tránh và xử lý kịp thời là chìa khóa để có một mùa hè an toàn và khỏe mạnh.

Sốc Nhiệt và Say Nắng: Mối Đe Dọa Nguy Hiểm

Sốc nhiệt là tình trạng nghiêm trọng nhất khi cơ thể không thể điều hòa nhiệt độ, thân nhiệt tăng vọt lên trên 40°C. Điều này có thể dẫn đến tổn thương não và các cơ quan nội tạng khác, thậm chí gây tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời. Các dấu hiệu của sốc nhiệt bao gồm: da khô nóng, đỏ bừng, không đổ mồ hôi, nhức đầu dữ dội, chóng mặt, buồn nôn, co giật, mất ý thức.

Trước khi dẫn đến sốc nhiệt, cơ thể thường trải qua giai đoạn say nắng (hay còn gọi là kiệt sức vì nóng). Say nắng thường biểu hiện bằng mệt mỏi, yếu ớt, buồn nôn, đau đầu, đổ mồ hôi nhiều, da ẩm ướt, chuột rút. Mặc dù ít nguy hiểm hơn sốc nhiệt, say nắng vẫn đòi hỏi sự chú ý và xử lý kịp thời để tránh diễn tiến nặng hơn.

Phòng tránh:

• Hạn chế ra ngoài trời trong khoảng thời gian nắng nóng gay gắt nhất (từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều).
• Mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát, sáng màu, làm từ chất liệu thấm hút mồ hôi.
• Đội mũ rộng vành, đeo kính râm khi ra ngoài trời.
• Uống đủ nước thường xuyên, ngay cả khi không cảm thấy khát. Tránh đồ uống có cồn, caffeine và quá nhiều đường.
• Tắm mát hoặc dùng khăn ẩm lau người để hạ nhiệt.
• Tránh các hoạt động thể chất gắng sức dưới trời nắng nóng.
• Cho trẻ em và người già ở trong nhà hoặc nơi có điều hòa không khí.

Mất Nước: Thủ Phạm Thầm Lặng

Trong mùa hè, cơ thể chúng ta mất nước nhanh chóng qua mồ hôi để điều hòa nhiệt độ. Nếu không được bổ sung đủ lượng nước đã mất, cơ thể sẽ rơi vào tình trạng mất nước. Mất nước không chỉ gây mệt mỏi, đau đầu mà còn ảnh hưởng đến chức năng thận và các cơ quan khác. Các dấu hiệu của mất nước bao gồm: khát nước dữ dội, khô miệng, tiểu ít, nước tiểu sẫm màu, mệt mỏi, chóng mặt.

Phòng tránh:

• Uống đủ 2-2,5 lít nước mỗi ngày, hoặc nhiều hơn nếu hoạt động thể chất hoặc ở ngoài trời nắng nóng.
• Bổ sung các loại nước ép trái cây tươi, sinh tố, hoặc ăn các loại trái cây mọng nước như dưa hấu, dưa chuột.
• Tránh đồ uống có gas, đồ uống có cồn vì chúng có thể làm tăng tình trạng mất nước.
• Sử dụng dung dịch oresol khi bị tiêu chảy hoặc nôn mửa để bù nước và điện giải hiệu quả.

Ngộ Độc Thực Phẩm: Cần Cảnh Giác Với Món Ăn Mùa Hè

Nhiệt độ cao trong mùa hè tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển nhanh chóng, khiến thực phẩm dễ bị ôi thiu và gây ngộ độc thực phẩm. Các triệu chứng ngộ độc thực phẩm thường bao gồm: buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, đau bụng, sốt, ớn lạnh. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng, ngộ độc thực phẩm có thể gây mất nước nghiêm trọng và cần được điều trị y tế.

Phòng tránh:

• Thực hiện nguyên tắc “ăn chín, uống sôi”.
• Bảo quản thực phẩm đúng cách: giữ lạnh các thực phẩm dễ hỏng, không để thực phẩm đã nấu chín ở nhiệt độ phòng quá 2 giờ.
• Rửa tay sạch sẽ trước khi chế biến và ăn uống.
• Sử dụng riêng thớt và dao cho thực phẩm sống và thực phẩm chín.
• Không ăn thực phẩm đã hết hạn sử dụng hoặc có dấu hiệu ôi thiu.
• Hạn chế ăn uống vỉa hè, nơi không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.

Chế Độ Ăn Uống và Sinh Hoạt Phù Hợp Mùa Nắng Nóng

Để duy trì sức khỏe tốt trong mùa hè, một chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học đóng vai trò vô cùng quan trọng:

• Chế độ ăn uống:

  • Tăng cường rau xanh và trái cây tươi: Các loại rau củ quả mọng nước như dưa hấu, dưa chuột, cam, bưởi không chỉ cung cấp vitamin và khoáng chất mà còn giúp bổ sung nước và điện giải cho cơ thể.
  • Ưu tiên các món ăn thanh đạm, dễ tiêu hóa: Canh, súp, gỏi, salad là những lựa chọn lý tưởng.
  • Hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng, đồ ngọt: Những thực phẩm này có thể gây khó tiêu, tăng cảm giác nóng bức.
  • Chia nhỏ bữa ăn: Giúp hệ tiêu hóa hoạt động nhẹ nhàng hơn.

• Chế độ sinh hoạt:

  • Ngủ đủ giấc: Đảm bảo 7-8 tiếng ngủ mỗi đêm để cơ thể được nghỉ ngơi và phục hồi.
  • Tập thể dục đều đặn vào thời điểm mát mẻ: Nên tập vào sáng sớm hoặc chiều tối, tránh khoảng thời gian nắng nóng đỉnh điểm.
  • Tắm rửa thường xuyên: Giúp cơ thể sảng khoái, giảm nhiệt độ.
  • Giữ không gian sống thoáng đãng, mát mẻ: Sử dụng quạt, điều hòa hợp lý.

Mùa hè là thời gian để tận hưởng những hoạt động ngoài trời và thư giãn. Tuy nhiên, đừng quên rằng sức khỏe là tài sản quý giá nhất. Bằng cách áp dụng những kiến thức và lời khuyên trên, chúng ta có thể chủ động bảo vệ bản thân và gia đình khỏi những tác động tiêu cực của nắng nóng, để có một mùa hè trọn vẹn và an toàn. Hãy nhớ rằng, phòng bệnh hơn chữa bệnh, và một lối sống lành mạnh chính là lá chắn tốt nhất trước mọi bệnh tật trong mùa hè này.