Cập nhật quy định mới: Khi nào bạn phải đổi thẻ căn cước công dân dù thẻ cũ còn hạn?

Bắt đầu từ ngày 1/7/2024, Luật Căn cước mới sẽ chính thức có hiệu lực, kéo theo nhiều thay đổi đáng chú ý trong việc sử dụng và quản lý giấy tờ tùy thân của người dân. Trong đó, một điểm đặc biệt khiến nhiều người quan tâm là việc thẻ Căn cước công dân (CCCD) gắn chip dù còn hạn sử dụng vẫn có thể không còn giá trị nếu rơi vào một số trường hợp cụ thể. Điều này đặt ra yêu cầu người dân cần nắm rõ để tránh bị từ chối trong các thủ tục hành chính và giao dịch pháp lý.

Vì sao thẻ CCCD còn hạn vẫn có thể bị “vô hiệu”?

Theo quy định hiện hành, các thẻ CCCD được cấp trước thời điểm Luật Căn cước mới có hiệu lực (trước ngày 1/7/2024) vẫn tiếp tục được sử dụng cho đến khi hết hạn. Tuy nhiên, sau ngày 1/7/2024, nếu công dân tự nguyện hoặc bắt buộc phải đổi sang thẻ căn cước mẫu mới, thì thẻ CCCD cũ lập tức mất hiệu lực – dù vẫn còn thời hạn sử dụng ghi trên thẻ.

Ví dụ: Một người có thẻ CCCD còn hạn đến năm 2030 nhưng đã đổi sang mẫu thẻ căn cước mới vào tháng 7/2024 thì kể từ khi nhận thẻ mới, thẻ cũ không còn giá trị sử dụng. Nếu vẫn cố tình sử dụng, người đó có thể gặp rắc rối trong các giao dịch tài chính, hành chính hay kiểm tra giấy tờ tùy thân.

5 trường hợp bắt buộc phải đổi sang thẻ căn cước mới

Theo khoản 1, Điều 23 của Luật Căn cước 2023, công dân sẽ bắt buộc phải đổi sang mẫu thẻ căn cước mới nếu thuộc một trong các trường hợp sau:

1. Bị hư hỏng thẻ CCCD cũ, dẫn đến không thể sử dụng được trong các giao dịch, quét mã, hoặc bị mờ số, ảnh, chip không hoạt động.

2. Thay đổi thông tin cá nhân như họ tên, ngày tháng năm sinh, quê quán, giới tính, đặc điểm nhận dạng.

3. Thông tin trên thẻ CCCD có sai sót, không đúng với giấy tờ gốc hoặc cơ sở dữ liệu quốc gia.

4. Bị mất hoặc bị đánh cắp thẻ CCCD.

5. Trường hợp được nhập lại quốc tịch Việt Nam, cần được cấp lại thẻ căn cước phù hợp với tư cách pháp lý mới.

Trong tất cả những trường hợp trên, dù thẻ CCCD cũ còn hạn, người dân vẫn buộc phải thực hiện cấp đổi. Thẻ cũ sẽ không còn hợp lệ để sử dụng trong bất kỳ giao dịch hay thủ tục pháp lý nào.

Hậu quả nếu tiếp tục dùng thẻ CCCD không còn giá trị

Việc sử dụng thẻ CCCD không còn giá trị có thể khiến công dân gặp nhiều rủi ro trong các thủ tục hành chính, tài chính hoặc bị xử phạt theo quy định tại Nghị định 144/2021/NĐ-CP.

Cụ thể, người sử dụng giấy tờ tùy thân không hợp lệ có thể bị:

• Cảnh cáo trong lần đầu vi phạm.

• Phạt tiền từ 300.000 đồng đến 500.000 đồng nếu tái phạm hoặc gây hậu quả nghiêm trọng.

• Ngoài ra, công dân có thể bị từ chối giải quyết các thủ tục tại ngân hàng, cơ quan nhà nước, bệnh viện,… do sử dụng giấy tờ không hợp lệ.

Cách đổi thẻ căn cước mới nhanh chóng, thuận tiện

Công dân có thể dễ dàng đổi thẻ căn cước mẫu mới thông qua hai cách:

• Trực tiếp đến Công an cấp xã/phường nơi cư trú để nộp hồ sơ cấp đổi thẻ.

• Đăng ký trực tuyến qua Cổng dịch vụ công của Bộ Công an tại địa chỉ https://dichvucong.dancuquocgia.gov.vn.

Các bước thực hiện online gồm:

1. Đăng nhập bằng tài khoản định danh VNeID mức 2.

2. Chọn mục “Cấp đổi thẻ căn cước”.

3. Điền thông tin cá nhân và lý do cấp đổi.

4. Chọn hình thức nhận thẻ: trực tiếp hoặc qua đường bưu điện.

5. Thanh toán lệ phí theo quy định.

Lưu ý quan trọng: Nên chủ động kiểm tra tình trạng thẻ

Người dân cần chủ động kiểm tra tình trạng thẻ CCCD hiện tại. Nếu không thuộc diện bắt buộc đổi, vẫn có thể tiếp tục sử dụng. Tuy nhiên, nếu có kế hoạch đổi thẻ, nên chuẩn bị hồ sơ từ sớm để tránh quá tải vào thời điểm Luật có hiệu lực.

Việc hiểu rõ các quy định liên quan đến thẻ căn cước mới không chỉ giúp người dân tránh rắc rối pháp lý, mà còn đảm bảo việc thực hiện các thủ tục hành chính, tài chính diễn ra thuận lợi. Khi Luật Căn cước chính thức có hiệu lực từ 1/7/2024, mọi người nên chủ động kiểm tra và cập nhật giấy tờ tùy thân của mình để đảm bảo hợp lệ và đúng quy định pháp luật.